कुखुरा घरमा प्रकाश व्यवस्थापन
लामो दिन भएको महिनामा चल्ला हुर्काउन थालेमा यसले लामो समय सम्मा उज्यालो पाउछ र छोटो दिन भएको महिनामा भन्दा छिटो उमेरमा बयस्क भएर फुल पार्न थाल्छ । दिनको उज्यालो समय घटदै जाने महिना (श्रावण, भाद्र)मा भन्दा दिनको उज्यालो समय बढदै जाने महिना (पौष, माघ)मा हुर्काउन शुरुगरेको चल्ला भन्दा छिटो बयस्क भएर फुल पार्न शुरु गर्छ । सानो उमेरमा दिनको प्रकाश घण्टाको परिवर्तनले खास फरक पर्दैन तर करिब ८ हप्ताको उमेर भएपछि कखुरा प्रकाश प्रति संबेदाशील हुन्छन् । तसर्थ कुखुरालाई उमेर अनुसार निम्न रुपमा प्रकाशको व्यवस्था गर्नु राम्रो हुन्छ ।
- २ हप्ता उमेरसम्म : २४ घण्टा प्रकाश दिने ।
- २ हप्ता उमेर पछि दिनको १ घण्टाको दरले घटाउने ।
- २५ दिनको उमेर भएपछि दिनको उज्यालो मात्र दिने ।
- बढ्ने उमेरका लागी ८–१० दिनको उज्यालो मात्र दिने ।
- २१ हप्ता उमेर भएपछि दिनको १४ घण्टा उज्यालो दिने ।
- प्रति हप्ता ०.५ घण्टाको दरले उज्यालो समय बढाई १६ घण्टा पुर्याउने र ४२ हप्ता सम्म यस्लाई कायम राख्ने ।
- ४२ हप्ता उमेर भएपछि उज्यालो समय बढाउँदै लगेर १७ घण्टा पुर्याउने।
प्रकाशको मात्रा बढी भएमा पर्ने असर
- ठुगाठुग (Cannibalism) हुने ।
- कुखुरा छिटो छिटो बढने र छिटै वयस्क हुने ।
- कुखुराले छिटै उमेरमा (१७–१८) हप्ताको उमेरमा फुल पार्न थाल्दछ ।
- अण्डा सानो हुने ।
- भण्डार फर्कने (Prolapse) ।
प्रकाशको मात्रा कम भएमा पर्ने असरः
- कुखुराले ढिला उमेरमा (२३–२४ हप्तामा) फूल पार्न थाल्दछ ।
- अण्डा उत्पादन कम हुन्छ ।
खोरमा प्रकाशको व्यवस्था मिलाउने तरीका
- १० फिटको दुरीमा भुईभन्दा ६ फिट माथी ४० वाटको बिजुलीको चिम राख्ने ।
- प्रत्येक १०० वर्गफिटमा ४० वाटको बल्ब ढकनी ९च्भाबिअतयच० सहित प्रयोग गर्दा ५ लक्स प्रकाश कुखुराले पाउँछ ।
- कुखुरा खोरको क्षेत्रफलको आधारमा कति वटा बल्ब राख्नुपर्छ भनि तय गर्नुपर्छ ।