मलखादको प्रयोग

साधारणतया प्रति कठठा जग्गामा ५०० के.जी. राम्रोसंग कुहिएको गोवरमल वा कम्पोष्ट मल र ८०० ग्राम जिंक सल्फेट (२१ प्रतिशत ) रोपाइको १५ देखि २० दिन अगाडी खेतमा हाल्नुपर्दछ । रासायनीक मलको हकमा माटोका उर्वराशक्ति, पहिले लगाएका बाली, लगाउने सिजन, सिंचाइको अवस्था, मकैका उत्पादन क्षमता आदीमा भर पर्दछ । यसको लागि माटो जांचको आधारमा मलखाद प्रयोग गर्नु वुद्धिमानी हुन्छ । विभिन्न अनुसन्धानबाट प्राप्त नतिजाअनुसार १८०: ८०: ४० ना.फ.पो. प्रति हेक्टरका दरले प्रयोग गर्नुपर्दछ अर्थात प्रति कठठा ८ के.जी. युरिया, ६ के.जी. डि.ए.पि. तथा ४ के.जी. म्युरेट अफ पोटासको प्रयोग गर्न सिफारिश गरिएका छ । सिफारीश मात्राको पुरै भाग डि.ए.पि. ,पोटास र २० प्रतिशत युरिया बाली लगाउने बेलामा , २० प्रतिशत ४ देखि ६ पाते विरुवाको अवस्थामा,३० प्रतिशत ८ पात अवस्थामा र बांकी ३० प्रतिशत युरिया धान चमर निस्कन बेलामा प्रयोग गर्नु उपयुक्त हुन्छ ।