माछाका लागि विभिन्न प्रकारका दानाहरुको तुलनात्मक विवरण
माछाको दाना धुलो वा मुछेको (Mash) वा डल्लो (pellet) को रुपमा बनाइन्छ | पलेट दाना पनि पानीमा डुब्ने (Compact/pressure pellet) र पानीमा तैरने (Extruded pellet) गरी दुई थरिका हुन्छन् | धुलो दाना भुराहरुको लागि उपयुक्त हुन्छ | पानीमा तैरिने दाना केहि महँगो पर्दछ |
दाना बनाउँदा खाद्य सामग्रीको आकारमा पनि विशेष ध्यान दिनुपर्छ | साना जीरा (Fry) का लागि ०.८-१.० मिलिमिटर, ठूला भुरा (Fingerlings) का लागि २-३ मिलिमिटर र ठूला माछाहरुका लागि ४-४.५ मिलिमिटर आकारको हुनुपर्दछ | पलेट दाना १-४ मिलिमिटर आकारका हुन्छन् | यिनीहरु हलुका भएकाले पानीमा तैरन्छन् | माछालाई खुवाइने दाना विभिन्न प्रकारका हुन्छन् | तिनीहरुको तुलनात्मक विवरण निम्नानुसार दिईएको छ:
क्र.सं. | विवरण | दानाको किसिम | ||
कच्चा दाना (Mash feed) | पलेट दाना (Pellet feed) [डुब्ने] | पलेट दाना (Pellet feed) [तैरने] | ||
१ | दानाको प्रकार | ढुटो वा पिठोको रुपमा | ट्याब्लेट/क्याप्सुल आकारमा, पानीमा डुब्ने | ट्याब्लेट/क्याप्सुल आकारमा, पानीमा तैरने |
२ | पानीमा हाल्दा हुने पोषकतत्व ह्रास (%) | ५०-६० | २० | ०-५ |
३ | पानीमा पग्लिएर जाने सम्भावना | केहि समयमै घुलेर खेर जाने | एक घण्टासम्म नघुली रहने | १२-१८ घण्टासम्म नघुली रहने |
४ | पचाउन सक्ने क्षमता (Digestibility) | ५०-६० | ८०-९० | ९५ भन्दा बढी |
५ | प्रदुषण | बढी | कम | अति कम |
६ | आहार परावर्तन अनुपात (Feed Conversion ratio) | १:३.५-४.५ | १:२-२.५ | १:१.५-१.७५ |
७ | भुराबाट एक किलो हुन लाग्ने समय (दिन) | ४५० | २४०-२५० | १८०-२०० |
८ | उत्पादन टन/हेक्टर | १.५-१.८ | ५-६ | ९-१०० |
Serial No.
5