रोपाई विधि

जमिनमा सिधै बिउ छर्ने

छरुवा धानको बिउ छर्नाको लागि जमिनको तयारी भई सकेपछि ६०–८० के.जी. प्रति हेक्टरका दरले दातेले बनाएको लाइनहरुमा पर्ने गरी एकनासले छर्ने । यसरी छरेपछि पुन दाँते लगाएर धानको बिउ माटोले पुरिदिने । यसरी सोझै बिउ छरेर गरिने खेती कम खर्चिलो, बिरुवा छिटो सर्ने हुन्छ र ३० प्रतिशत कम पानी चाहिने हुन्छ । तर यस तरिकामा झार बढि आउँछ, जसले गर्दा पहिलो पटक गोडमेल गरेर बिरुवा सार्ने काममा धेरै कामदारहरु लाग्दछ, बिरुवाहरु राम्रोसँग स्थापित नहुने र धान र परालको उत्पादन कम हुन्छ ।

धानको रोपाइँ

साधारणतयाः धुले ब्याडमा बिउ छरेको २१ दिन पछि र हिले/पानी नर्सरीमा बिउ छरेको १५ दिन पछि बिरुवा रोप्नका लागि उपयुक्त हुन्छ । धानको बिरुवाको फेदमा बुढी औला र अन्य औलाहरुले समातेर राम्रोसंग हिल्याएर पाटा लगाएर सम्याइएको खेतमा रोपिन्छ । यसरी रोप्दा एक गाँजमा २–४ बिरुवाका दरले बिरुवा देखि बिरुवाको र लाइन देखि लाइनको दुरी २०×२० सेन्टिमिटर हुने गरि रोपिन्छ ।