काउलीवाली समूहका तरकारी खेती

परिचय
यस समूह अन्तर्गत काउली, बन्दा, ब्रोकाउली,ग्याँठगोभी चाइनिज बन्दा आदि पर्दछन् । यस समूहका तरकारी वालीले चिसो मनपराउने हुँदा हिउँदयाममा घरको बरण्डा, छत तथा करेसावारीमा सजिलै यिनीहरुको खेती गर्न सकिन्छ । बजारमा तापक्रम सहन सक्ने हाइब्रिड जातहरु समेत उपलब्ध भएकाले यि बर्गका तरकारीहरुको बर्षा समयमा वाहेक अन्य समयमा समेत खेती गर्न सकिन्छ । काउलीलाइ तापक्रम सहने क्षमताका आधारमा अगौटे मध्यम तथा पछौटे जातमा विभाजन गरिएको पाइन्छ तसर्थ काउली लगाउँदा समय अनुसार उपयुक्त जातको छनौट गर्न जरुरी हुन्छ । यस बर्गका तरकारीहरु नर्सरीमा बेर्ना तयार गरेर बेर्ना करिव ४ पात आएपछि मात्र गमला वा अन्य संरचनामा तल सिफारिस दुरी अनुसार रोप्नुपर्दछ ।
काउली वाली समुहका तरकारीहरुका केही प्रचलित तरकारी खेती प्रविधि

नोट : जात छनौट गर्दा स्थान अनुसार सिफारिस गरीएका हावापानी सुहाउँदो उपयुक्त जातहरुको छनौट गर्न जरुरी छ ।

माटो

यस बर्गका तरकारी वालीहरुले पानी खप्न नसक्ने हुनाले प्रांगारिक पर्दाथ प्रशस्त भएको र पानी सजिलै निकास हुने दोमट माटो खेतीको लागि उपयुक्त हुन्छ । माटोको पि.एच. ५.५ देखी ६.५ सम्म भएको माटो खेतीको लागि उपयुक्त हुने हुँदा गमला वा अन्य संरचनामा माटोको मिश्रण भर्दा प्रशस्त गाइ बस्तुको मल (१ भाग मल र १ भाग माटोको मिश्रण) मिसाउँदा राम्रो उत्पादन हुन्छ । यदि माटो विना खेती गर्ने हो भने कोकोपिट तथा मलको  १/१ भागकाे प्रयोगवाट गमला वा अन्य संरचनामा खेती गर्न सकिन्छ ।
 

वाली ब्यवस्थापन
यस बर्गका वालीहरु लगाएपछि वेला वेलामा गोडमेल तथा सिंचाइ दिने कार्य गर्नु पर्दछ । थप मलखाद विरुवाको अबस्था विचार गरेर मात्र दिनु पर्दछ । यदि झोलमलको प्रयोग १५ दिनको फरकमा गर्न सकेमा विरुवा स्वस्थ भइ उत्पादन बृद्धि हुन्छ । माटो विना खेती गरिएको छ भने विरुवाको अबस्था विचार गरी झोलको रुपमा प्रयोग गर्न मिल्ने मल तथा आबश्यकता अनुसार टेका समेत दिन जरुरी छ । संझनुपर्ने कुरा काउली , वन्दा तथा ब्रोकाउलीमा वोरोन तथा मोलिब्लेडनम तत्वको कमीको लक्षण देखापर्न सक्ने भएकोले उक्त तत्वहरु आबश्यकता अनुसार प्रयोग गर्न जरुरी छ । काउलीको मौसम अनुसार उपयुक्त जात छनौट गर्न नसकेमा काउलीखेती असफल हुने भएकोले काउलीका अगौटे, मध्य मौसमी र पछौटे जातलाइ उपयुक्त समयमा रोप्न जरुरी हुन्छ । ब्रोकाउलीको मुख्य उत्पादन लिइसकेपछि वरिपरीका हाँगावाट समेत उत्पादन लिन थप मलखाद दिन जरुरी हुन्छ ।