माटो, पानी र मलखाद व्यवस्थापन
माटोको गुणस्तर सुधार गर्न कुनै किसिमको रासायनिक मल प्रयोग गर्न पाईंदैन ।
न्यूनतम् ९० दिन कुहाएर राम्रोसँग पाकेको गोबरमल वा गोबर ग्याँसबाट निस्केकोलेदो (Slurry)मल बाली काट्नु/टिप्नु भन्दा ३० दिन अगावै माटोमा मिलाउनु
पर्दछ । राम्रोसँग नपाकेको गोबर मल र गोबर ग्याँसबाट निस्केको लेदो प्रयोगगर्नुहुँदैन । यदि प्रयोग गर्नु पर्ने अवस्था आएमा बाली काट्नु÷टिप्नु भन्दा १२० दिनअगावै माटोमा मिलाई सक्नु पर्दछ ।
कुखुरापालन फर्मबाट कुखुराको मल ल्याएर प्रयोग गर्नु पर्दा प्रमाणिकरण निकायबाटस्वीकृती लिई यस्तो मललाई लाभदायिक जीवाणुहरुको प्रयोग गरी पूर्णरुपले कुहाएर मात्र प्रयोग गर्नु पर्दछ ।
माटोमा पोटासियम लगायत अन्य खनिज तत्व कमी भएमा प्रमाणिकरण निकायलाईजानकारी गरी खेतबारीमा राख्न बनाईएको कम्पोष्ट मल (प्रतिटन)मा बढीमा ५–१०के.जी. रासायनिक स्रोतबाट प्राप्त यस्ता खनिज तत्वयुक्त मलखाद राख्न सकिन्छ ।
आनुवंश परिवर्तित वस्तु (GMOs) तथा यस्तो स्रोतवाट प्राप्त भए बाहेक माटो तथामलमा लाभदायक सूक्ष्म जीवाणुहरु प्रयोग गर्न सकिनेछ ।
औद्योगिक तथा शहरी क्षेत्रबाट निस्कने फोहोर मैलामा कडा धातु/खनिज तत्व हुनेभएकाले प्रभावकारी सुक्ष्म जीवाणु प्रयोग गरी राम्रोसँग पाकेको मल प्रयोगशालामाजँचाई कडा धातु/खनिजको मात्रा हेरी प्रमाणिकरण निकायको स्वीकृतीमा प्रयोगगर्न सकिने छ । मलखाद वा अन्य प्रयोजनका लागि मानव मलमूत्रको प्रयोग निषेध गरिएको छ ।
मुख्य बालीको अगाडि या पछाडि बालीचक्र प्रणालीमा अनिवार्य रुपमा कोसेबालीलगाउनु पर्दछ ।
प्राङ्गारिक मलको रुपमा पशुपंक्षीको रगतको धुलो, गाईवस्तुको मलमूत्र, राम्ररीकुहिएको कुखुराको मल, हरियो झ्याउ, निमको पिना, तोरीको पिना, अन्य कुनै बालीको पिना, चट्टानको धूलो, हड्डी चूर्ण, फलको बोक्रा, दिउली, काठको धूलो, खरानी, प्रति टन कम्पोष्टमा ५ के.जीसम्म पोटासियम सल्फेट, धानको भुस,प्राकृतिक चून र अण्डाको बोक्राको धुलो प्रयोग गर्न सकिनेछ ।
कम्पोष्टको झोल, नरिबलको रस, सिस्नोको झोल र प्राङ्गारिक पदार्थबाट बनाईएको झोल मल र प्रमाणिकरण निकायको स्वीकृतीमा बिरुवाको वानस्पतिक प्रसारणको लागि प्रयोग हुने रासायनिक प्रवद्र्धक बाहेक रासायनिक बृद्धि प्रवद्र्धक प्रयोग गर्नुहुँदैन ।
रोगजन्य अवस्थामा र खोरिया खेतिमा खराब प्रकृतिका बिरुवा, काँडा र झार पोल्नु परेको अवस्थामा बाहेक कुनै पनि बाली अवशेष पोल्नु हुँदैन ।